Genevieve Leveille over de toekomst van ons eten

Tijdens de The Only Way is Up! Conference verzorgde Fairfood twee paneldiscussies over de toekomst van ons eten. We waren nogal onder de indruk van de toekomstbeelden die onze panelleden schetsten voor de wereld van ons voedsel. Daarom besloten we een aantal van hen te interviewen, zodat ook iedereen die niet bij de conferentie kon zijn, kan meelezen. Vandaag: Genevieve Leveille, oprichter en CEO van Agriledger.

Genevieve is de oprichter van AgriLedger, een FinTech-onderneming die momenteel druk bezig is met een blockchainpilot met fruitboeren uit Haïti, gesponsord door de World Bank. Het doel van Agriledger: meer transparantie binnen onze voedselketens en de toegang tot financiële diensten democratiseren, zodat boeren hun positie kunnen verstevigen.

Je bent eerst 25 jaar werkzaam geweest in het bankwezen. Waardoor ben je uiteindelijk overgestapt naar FinTech, met een focus op de potentie van blockchain?
“Lange tijd heb ik bankieren geholpen bij het vinden van betere manieren om hun geld in de gaten te houden – simpel gezegd. Toen ik blockchain ontdekte, zag ik al snel dat deze technologie nieuwe kansen biedt om de wereld van geld recht te trekken. Blockchain gaat over het wegstrepen van tussenpersonen en onnodige voorraad in de ketens van geld.”

“Ik groeide op in Haïti, waar ik van dichtbij heb gezien hoe moeilijk het is voor kleinschalige boeren om voldoende geld te verdienen met hun gewassen. Als ik die twee werelden samenbreng, zie ik vooral een nieuwe technologie die ongelijkheid kan aankaarten door vertrouwen te creëren in productieketens.”

Transparantie bewijst dat jouw product waard is wat je ervoor betaalt.

Waar zitten de meest ingrijpende vertrouwensproblemen in productieketens?
“Overal! Er is over het algemeen een enorm gebrek aan vertrouwen tussen de boer en de persoon die zijn of haar producten koopt. Boeren kunnen er niet op vertrouwen dat ze een eerlijk deel van de uiteindelijke winst krijgen. Ze kunnen er zelfs niet van op aan dat ze hun geld überhaupt op tijd krijgen! De andere kant op is er een gebrek aan vertrouwen dat de boer de beloofde kwaliteit en kwantiteit zal leveren. Als we verder de keten in duiken, zien we een gebrek tussen die tussenpersoon en de volgende persoon; ook de tussenpersoon weet niet of hij of zij de juiste prijs krijgt. Het gebrek aan vertrouwen is heel hardnekkig.”

Welke consequenties zie jij voor dat gebrek aan vertrouwen?
“Als je kijkt naar de productieketens van ons eten, en zeker naar de transacties binnen die ketens, zie je veel tussenpersonen die eigenlijk niet per se nodig zijn. Waarom zij deel uitmaken van die keten? Om een zekere mate van vertrouwen te creëren. Ze checken en dubbelchecken. Als je die tussenpersonen met een technologie als blockchain overbodig maakt, biedt dat kansen om kennis en waarde meer gebalanceerd te verdelen over ketenpartners.”

Welke oplossing bied je met Agriledger?
“Ons voornaamste doel is om het geheel te democratiseren. Dat is waarom blockchain werkt; het democratiseert data. Dat betekent overigens niet dat alle data vrij toegankelijk is. Natuurlijk wil je bepaalde informatie en de identiteit van de boer beschermen; informatie kan geanonimiseerd worden. Ondertussen moet het systeem toegankelijk en niet te duur zijn. Traceerbaarheid moet niet iets zijn dat van de supermarkten en merken is. Dan zouden alleen de producten die zij kopen en verkopen de zekerheid van traceerbaarheid hebben. Dat marginaliseert de boer. Als een boer tien units produceert en daarvan maar zes bij die supermarkt verkocht worden, blijven de overige vier ontraceerbaar en daarmee onzichtbaar.”

Door een digitale trackrecord op te bouwen van zijn of haar transacties, kan vertrouwen worden gewekt over de te verwachten kwantiteit en kwaliteit.

Hoe lossen we het probleem op?
“Ik wil samenwerken met kleinschalige boeren, met de organisaties waarbinnen zij zich verenigen, in plaats van met de merken die de producten aan de man brengen. Een koffiemerk bijvoorbeeld, kan de technologie gebruiken om de producten die zij afnemen te volgen, maar alle data komt van de boeren. De boer moet geen schuld hebben aan het merk dat een systeem biedt. Het moet andersom zijn: dat merk moet de boer iets schuldig zijn voor het feit dat zij of hij data met hen deelt. De boer heeft bovendien meer en betere toegang nodig tot financiële middelen. Door een digitale trackrecord op te bouwen van zijn of haar transacties, kan vertrouwen worden gewekt over de te verwachten kwantiteit en kwaliteit. Op die manier kunnen makkelijker leningen worden toegekend, waarmee de boer slimmer kan investeren.”

Kunnen we zeggen dat de boer het meest zal profiteren van meer vertrouwen binnen de keten?
“De realiteit is dat voedselbedrijven hun producten tot aan de bron beginnen te traceren, maar dat ze dat niet met voldoende zekerheid doen. Denk aan de salmonellabesmetting in organische eieren, vorig jaar in Duitsland. Ze hebben honderdenduizenden eieren vernietigd, terwijl daarvan misschien maar 1 procent besmet was. Transparantie en traceerbaarheid moeten de nieuwe norm worden. Als een consument een voedselproduct koopt dat meer waarde heeft omdat precies bekend is waar het vandaan komt, behoudt de producent die waarde omdat het moeilijker wordt om van een ander product ten onrechte te zeggen dat het daar ook vandaan komt. Dit kan van belang zijn voor producten als wijn en vis, of van lam uit Nieuw-Zeeland. Transparantie bewijst dat jouw product waard is wat je ervoor betaalt.”

Wat wordt de business case?
“Wij zijn nog steeds aan het uitzoeken hoe we het precies in rekening moeten brengen. Ik zie niet voor me dat de boer betaalt. Het moet de opbrengst van het product zijn dat betaalt. De consument krijgt informatie over de oorsprong en levenscyclus van een product, en kan zien dat de boer een eerlijkere prijs heeft ontvangen. Dat zorgt voor toegevoegde waarde voor een merk. Ik ben er heel erg tegen dat de boer dan een soort fooi krijgt voor zijn of haar bijdrage. Boeren moeten een eerlijk deel krijgen. Dat betekent dus niet dat ze 90 procent moeten krijgen, want na hen volgt nog een transporteur, verwerker, etcetera. Maar als we transparanter zijn over de productieketen, gaan consumenten begrijpen wat de daadwerkelijke kosten van een product zijn.”

Eerder spraken we Heifer’s country director voor Oeganda, panellid William Matovu. Lees hier het interview.